Tại các kênh bán lẻ, nhiều mặt hàng: mì gói, bánh kẹo, hóa mỹ phẩm, thức uống, điện máy… giá bán có thể vênh từ vài nghìn đồng đến bạc triệu. Có những sản phẩm cùng một thương hiệu nhưng giá mỗi nơi lại niêm yết một khác.
Chị Lê Thị Thanh Thủy (quận Phú Nhuận, TP HCM) kể vừa rồi đi Siêu thị Big C Hoàng Văn Thụ mua chai dầu Neptune 2 lít giá 89.400 đồng, sáng hôm sau khi đi chợ gần nhà, hỏi người bán hàng tạp hóa mới biết chỉ bán có khoảng 82.000 đồng.
Tương tự chị Nguyễn Thị Yến (quận Gò Vấp) đang mua sắm ở siêu thị cho biết khi mua sắm, chị so sánh giá rất kỹ vì có một mặt hàng mà giá ở siêu thị rẻ hơn, nhưng đa phần cao hơn bên ngoài. Chị kể mới đây chị mua bịch nước rửa chén Mỹ Hảo 1,6 lít là 31.600 đồng trong khi giá ngoài cửa hàng bán chỉ 30.000 đồng. Hay nước mắm nhĩ Kabin 500 ml siêu thị bán 23.300 đồng, ở chợ bán khoảng 20.000 đồng. Còn mì Hảo Hảo chua cay một thùng 98.900 đồng trong khi ở chợ khoảng 83.000 đồng.
Không chỉ mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, ngay cả hàng công nghệ thì giá ở các siêu thị điện máy cũng khác nhau. Ghi nhận tại Siêu thị điện máy Nguyễn Kim, TP HCM giá của lò vi ba hiệu Sanyo EM G3650 giá 2.850.000 đồng trong khi cùng mặt hàng này tại Siêu thị điện máy Phan Khang, Thiên Hòa giá cao đến hơn 50.000 đồng. Nhiều mặt hàng giá còn vênh nhau bạc triệu.
Hàng tiêu dùng đang được bán nhiều giá khác nhau dù cùng một thương hiệu và nhà sản xuất. Ảnh:Hoàng Hà
Bàn về sự chênh lệch giá này, hầu hết các chuyên gia về thị trường đều khẳng địnhdù nhà sản xuất chỉ định một giá nhưng rất khó tránh tình trạng chênh giá trên thị trường.
Theo bà Triệu Thị Nhất Tâm, Giám đốc marketing Công ty CP Thực phẩm Hồng Phú, với ngành tiêu dùng nhanh cơ cấu hình thành nên giá gồm nguyên liệu đầu vào, chi phí sản xuất, hệ thống phân phối, chi phí nhân công, chi phí khấu hao…
Theo bà Tâm, thông thường sản phẩm của công ty được niêm yết giá thống nhất giữa các kênh bán lẻ, giá siêu thị bán vẫn khác so với ở chợ. Ở các chợ, cửa hàng để cạnh tranh với siêu thị do họ không chịu chi phí như mặt bằng, nhân công nhiều như trong siêu thị nên giá thành thường rẻ hơn, thậm chí chấp nhận lợi nhuận thấp để bán được hàng.
Ngoài các yếu tố như đầu vào sản phẩm, mặt bằng, chi phí nhân công… theo ông Trần Văn Bắc, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thương mại Sài Gòn (Satra), giá sản phẩm còn chịu tác động bởi quy luật cung cầu của thị trường và thậm chí là các yếu tố đầu cơ…
Chuyên gia marketing Trần Chí Trường phân tích, giá cả giữa hệ thống siêu thị và bán lẻ thông thường khác nhau. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cung cấp sản phẩm đầu vào thì đều giống nhau. Họ cũng có hợp đồng yêu cầu siêu thị bán đúng giá bao bì và chỉ được giảm giá trên bao bì trong một vài chương trình khuyến mãi. Tuy nhiên, một phần là do chiến lược của từng sản phẩm nhằm vào một đối tượng nào đó nên đôi khi cùng một sản phẩm nhưng mỗi nơi một giá.
Theo ông Trường, giá chênh lệch giữa nhà bán lẻ và sản xuất khoảng 8%-15%. Đối với ngành hàng mì gói lời rất ít khoảng 5%-10% trên giá thành. Tuy nhiên, lợi nhuận của nhà sản xuất rất khó biết ví dụ như bột giặt ít lời vì phải cạnh tranh nhiều. Riêng mỹ phẩm thì nhà sản xuất lời 50%-60% trên giá niêm yết sản phẩm là rất bình thường. Vì yếu tố tin tưởng vào sản phẩm cao cũng như độ trung thành với thương hiệu của người tiêu dùng nên họ sẵn sàng mua với bất kỳ giá nào. Riêng đối với hàng gia dụng, công nghệ để biết giá thực của một sản phẩm rất khó khăn và cũng chỉ mang tính tham khảo.
Phó Giám đốc marketing Trung tâm điện máy-nội thất Thiên Hòa, Trần Tân Hoàng Hậu thì cho rằng do các siêu thị tận dụng lợi thế cạnh tranh một số mặt hàng để kéo khách hàng về phía mình nên có tình trạng giá cả một số mặt hàng có sự chênh lệch nhau.
Một doanh nghiệp hóa mỹ phẩm cũng khẳng định đã phải chấp nhận chiết khấu cao để đưa sản phẩm vào siêu thị. Tuy nhiên, để bù chi phí khoản chiết khấu cao này, doanh nghiệp lại phải nâng giá cao hơn giá bán bên ngoài.
Vị này phân tích, ví dụ một chai nước rửa chén giá niêm yết 27.000 đồng, công ty chiết khấu cho nhà phân phối 10%, đến cửa hàng bán lẻ sẽ được hưởng từ 15% đến 20% tùy sản phẩm. Tuy nhiên, khi nhà sản xuất bán cho nhà phân phối chỉ với 25.000 đồng, giảm 10% thì còn 22.500 đồng, do đó giá xuất xưởng khoảng 19.000 đồng. Vì vậy nhà sản xuất chỉ lời khoảng 2%-2,5% trong khi phải chịu rất nhiều chi phí như khấu hao máy móc, lương, nguyên liệu đầu vào, chi phí bao bì… Lợi nhuận nhiều hay ít tùy vào số lượng.
Theo nhiều nhà bán lẻ, giá do nhà sản xuất quyết định, đối với hàng gia dụng nhà bán lẻ chỉ được hưởng chiết khấu từ 15% đến 30%. Riêng đối với hàng công nghệ chiết khấu rất thấp khoảng 1% đến 2%. Vì vậy nhà bán lẻ chỉ trông chờ vào việc đạt thưởng sau khi hoàn thành doanh số bán như đã cam kết.
Nhiều ý kiến cho rằng để xác định giá sản phẩm của mặt hàng nào đó nhất là của các thương hiệu rất khó khăn. Vì có sản phẩm như nồi cơm điện có loại lòng nồi chống dính, hay kết cấu bên ngoài chỉ cần khác một tí… thì dù cùng loại giá sẽ khác nhau. Việc định giá đối với hàng gia dụng thường dựa vào chất lượng và tính năng. Ngoài ra có sản phẩm còn được định giá cao bằng chính thương hiệu, do đó rất khó để xác định chính xác được giá của sản phẩm.
