Tín hiệu vui cho các đơn vị nhập khẩu xe hơi cuối năm là thuế nhập khẩu dành cho một số loại xe hơi nguyên chiếc sẽ giảm về 50% từ đầu năm 2014. Nhân cơ hội này, một số nước được hưởng ưu đãi thuế suất này như Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản… đã nhanh tay tăng số lượng xe nhập khẩu vào Việt Nam.
Có vẻ như, một số nhà sản xuất – lắp ráp xe hơi trong nước vẫn thản nhiên trước việc thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc giảm. Trên thực tế, đã có một số nhà sản xuất chọn lọc các dòng xe thích hợp, được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu cho khu vực ASEAN từ năm 2012 để du nhập vào thị trường Việt Nam.
Cơ hội cho các nước ASEAN
Theo tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu xe hơi từ hai thị trường Thái Lan và Indonesia trong 11 tháng năm 2013 đạt hơn 8.800 chiếc, đạt giá trị kim ngạch gần 150 triệu USD.
Tính 11 tháng năm 2013 Hàn Quốc vẫn đang chiếm vị trí số một xuất khẩu xe sang Việt Nam tổng cộng 13.000 chiếc. Còn Thái Lan đạt mức 7.300 chiếc, tăng hơn 71% so với cùng kỳ năm ngoái, rút ngắn khoảng cách so Hàn Quốc. Nhật Bản cũng đang tăng nhanh số lượng xe nhập khẩu vào cuối năm nay.
Ông Nguyễn Thanh Hải, tham tán thương mại Việt Nam tại Thái Lan xác nhận phía Thái Lan có chuyển động mạnh trong việc tăng cường xuất khẩu xe hơi sang Việt Nam vào những tháng cuối năm. Họ chú trọng vào những dòng xe được hưởng ưu đãi về thuế nhập khẩu như xe bán tải.
Tại thị trường Thái Lan, ngành công nghiệp xe hơi đang phát triển mạnh và họ hướng đến xuất khẩu số lượng lớn. Ước tính cả năm 2013 Thái Lan sản xuất tổng cộng 2,5 triệu xe.
Đại diện công ty Ford Việt Nam (FVN) cho biết, chỉ có dòng xe bán tải như Ford Ranger mới có lợi khi nhập khẩu vì được hưởng thuế suất thấp. Còn các dòng xe du lịch hiện thời FVN vẫn duy trì nguồn cung từ nhà máy đặt tại Việt Nam.
Toyota Việt Nam cũng cho biết, từ nay cho đến đầu năm 2014 vẫn tiếp tục kinh doanh xe lắp ráp tại Việt Nam, chưa có ý định dùng nguồn xe nhập khẩu từ các nước trong khu vực ASEAN. Họ chỉ phát triển thị trường cho dòng xe hạng sang Lexus, được nhập khẩu từ Nhật Bản.
Gió đổi chiều
Với các dòng xe sang trọng, trước đây, Việt Nam chủ yếu nhập khẩu từ Đức, Anh, Pháp. Nhưng gần đây, trong năm 2013 lại nổi lên xe nhập từ Hàn Quốc, Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản… Đây chính là các quốc gia có cơ hội hưởng thuế suất ưu đãi dành cho khu vực ASEAN và một số quốc gia đã ký kết hiệp định thương mại với các nước trong khối ASEAN (Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản).
Đại diện công ty BMW Euro Auto nhận xét rằng, xe hơi nhập khẩu sẽ dần dần chiếm ưu thế.
Từ năm 2010 đến nay, số lượng nhà phân phối/nhập khẩu xe hơi nguyên chiếc tăng nhanh cùng với sự xuất hiện của hàng loạt xe hạng sang như Land Rover, Rolls-Royce, Infiniti… Gần đây nhất là thương hiệu Lexus với sự xuất hiện đại lý kinh doanh xe hạng sang Lexus đầu tiên tại TP.HCM.
Theo thống kê trong mười tháng năm 2013 từ hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) , tổng sản lượng bán hàng xe hơi CKD (lắp ráp trong nước) đạt hơn 69.000 chiếc, tăng 18% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, sản lượng bán hàng xe hơi nhập khẩu nguyên chiếc (CBU) đạt gần 18.000 chiếc, tăng 25%.
Theo đại diện một nhà sản xuất xe hơi thì một số dây chuyền lắp ráp xe hơi tại Việt Nam đang thừa công suất; do đó tạm thời các nhà sản xuất xe hơi tại Việt Nam chưa có sự thay đổi về định hướng nhập khẩu xe từ các nước ASEAN.
Ước mơ về một thị trường ô tô bùng nổ
Theo ông Yoshihisa Maruta, Tổng giám đốc Toyota Việt Nam năm 2018 khi thuế nhập khẩu từ ASEAN được giỡ bỏ, giá xe nhập khẩu giảm sẽ giúp thị trường tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, phải đến năm 2025 trở đi mới là giai đoạn phổ cập hóa ô tô thì thị trường mới thực sự bùng nổ.
Với bài học thành công từ Thái Lan. Ngành công nghiệp ô tô trong nước sẽ chỉ thực sự vững vàng khi hội nhập khi nó có một "dung lượng", quy mô đủ lớn.
Cứ cho rằng từ nay đến 2014, doanh số ô tô trong nước tăng 10% mỗi năm, thì đến 2018, doanh số toàn ngành cũng chưa đến 200 nghìn xe trong đó có cả xe nhập khẩu, một con số cực kỳ khiêm tốn. Cũng phải nhắc lại, Thái Lan hiện nay đang xuất khẩu khoảng 1 triệu chiếc xe. Và không có điều gì chắc chắn sắp tới quốc gia này sẽ không tăng cường xuất khẩu sang Việt Nam với lợi thế rõ ràng về giá thành.
Ô tô Việt Nam còn gần 5 năm nữa để hưởng các ưu đãi. Và sau đó khoảng 13 năm để thực sự đón đầu những cơ hội về một thị trường bùng nổ.
Đằng sau con số tăng trưởng 19% của thị trường ô tô Việt
Trong năm 2013, thị trường ô tô Việt đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ vào cuối năm và đạt mức tăng trưởng 19% so với năm 2012.
Còn nhớ tháng 8/2013, kỳ vọng thị trường ô tô trong nước phục hồi trước những quyết sách ưu tiên của Chính phủ, Hiệp hội các Nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) nâng mức dự kiến sản lượng xe lên 103 nghìn xe. Tuy nhiên, kết quả tốt đẹp hơn hẳn. Tính đến cuối năm 2013, toàn ngành đã tiêu thụ hơn 110 nghìn xe, tăng 19% so với năm 2012.
Nhìn con số 19% lạc quan đó, không ít người hào hứng với cú hích cuối năm của ngành công nghiệp tiềm năng này. Gì thì gì, đó cũng là một trong những ngành công nghiệp khổng lồ, giá trị sản xuất cũng như số lượng nhân công thu hút tương đối lớn.
Tuy nhiên, con số khiến chúng ta giật mình là sự chênh lệch đáng kể giữa tăng trưởng dòng xe lắp ráp trong nước và xe nhập khẩu. Cụ thể, tính đến hết tháng 12/2013, doanh số xe lắp ráp trong nước tăng 18%, xe nhập khẩu tăng 23%. Như vậy, thành tích 19% có được, chủ yếu là nhờ vào dòng xe nhập khẩu.
Theo báo cáo tình hình bán hàng của VAMA tháng 12/2013 (ra ngày 10/1/2014), trong riêng tháng 12, sản lượng xe lắp ráp trong nước đạt 10,3 nghìn xe, tăng 24% so với tháng trước. Trong khi đó, số lượng xe nhập khẩu nguyên chiếc gần 3 nghìn xe, tăng 57%. Đành rằng, số lượng xe nhập khẩu đang chiếm tỷ lệ tương đối thấp, nhưng tốc độ tăng khiến chúng ta phải bất ngờ.
Theo lộ trình, từ ngày 1/1/2014, thuế nhập khẩu ô tô từ các nước ASEAN sẽ giảm từ 60% xuống 50%. Riêng xe tải và xe chuyên dụng được hưởng mức thuế suất từ 0-5%. Đây được đánh giá là một tin vui đối với những người lâu nay muốn sắm ô tô.
Và là nỗi lo của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam - vốn vẫn còn non trẻ, sau nhiều năm!
Sau đây là biểu đồ sản lượng cũng như tốc độ tăng trưởng của dòng xe lắp ráp trong nước (màu xanh) và xe nhập khẩu (màu đỏ) trong 12 tháng năm 2013:
Năm 2014, theo dự báo của VAMA, doanh số ô tô Việt Nam cũng chỉ tăng ở mức 9%. Vậy thì, ô tô lắp ráp trong nước sẽ tăng trưởng bao nhiêu %, và khoảng cách giữa ô tô lắp ráp và nhập khẩu có giãn rộng ra?
