Mô hình thanh tra chuyên ngành an toàn thực phẩm tại Hà Nội và TP.HCM đạt được kết quả khá tốt, nên nhân rộng ra các địa phương khác.
Thực hiện Quyết định số 38/2015/QĐ-TTg ngày 09/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ thí điểm triển khai thanh tra chuyên ngành ATTP tại quận, huyện, thị xã và phường, xã, thị trấn của thành phố Hà Nội và TPHCM, bắt đầu được thực hiện thí điểm từ ngày 15/11/2015.
Qua 6 tháng triển khai thí điểm đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trước hết, việc triển khai Quyết định này đã làm tăng hiệu lực quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm của Ủy ban nhân dân quận/huyện, xã/phường. UBND các cấp có thêm công cụ mạnh và lực lượng chuyên ngành để quản lý an toàn thực phẩm.
Lãnh đạo chính quyền thực sự quan tâm thấy được hết trách nhiệm và nắm được tình hình thực trạng an toàn thực phẩm trên địa bàn.
Kết quả xử lý vi phạm hành chính trong thanh tra chuyên ngành ATTP cao hơn so với kiểm tra ATTP thể hiện tính răn đe, sự nghiêm khắc trong quá trình thanh, kiểm tra và xử lý vi phạm.
Đối với cơ sở sản xuất, chế biến kinh doanh có thẩm quyền mạnh trong quản lý an toàn thực phẩm, thực hiện nghiêm túc hơn các quy định của nhà nước về an toàn thực phẩm, chủ động đăng ký xin xác nhận kiến thức, đăng ký cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm,... tự giác khắc phục các tồn tại sau khi thanh kiểm tra.
Các điều kiện an toàn thực phẩm của các cơ sở chế biến kinh doanh thực phẩm đã có chuyển biến rõ nét hơn, cơ sở nhận thức phải có trách nhiệm tuân thủ đầy đủ và thường xuyên các quy định về an toàn thực phẩm.
Về nhận thức của người dân, hoạt động thanh tra chuyên ngành ATTP nhận được sự ủng hộ cao của người dân.
Đặc biệt, sau 9 tháng triển khai, Cục ATTP cho rằng, hoạt động này cần tiếp tục duy trì và nghiên cứu mở rộng trên các quận, huyện khác. Đối với tuyến xã/phường đặc biệt là xã cần tiếp tục thí điểm thêm. Bộ Y tế tiếp tục kiến nghị đề xuất chính phủ các điểm sau:
Thanh tra Chính phủ cần ban hành quy trình, thủ tục áp dụng thống nhất cho thanh tra chuyên ngành về ATTP, thủ tục cần đơn giản, dễ áp dụng cho mọi đối tượng đoàn thanh tra, đặc biệt tuyến phường/xã.
Bộ Tài chính cần có hướng dẫn cụ thể trong việc thu chi tài chính từ nguồn thu xử phạt để phục vụ công tác thanh tra chuyên ngành ATTP tại địa phương.
Đối với UBND của 5 quận/huyện thí điểm đề nghị tập trung công tác giám sát và hướng dẫn phường/xã/thị trấn thí điểm theo hướng dẫn của thành phố, hạn chế luân chuyển các cán bộ công chức, viên chức đã được huấn luyện, đào tạo nghiệp vụ thanh tra chuyên ngành ATTP.
Khó khăn còn gặp phải
Được biết, trong quá trình triển khai, khó khăn chung của cả 2 thành phố thực hiện triển khai thí điểm là số cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm trên địa bàn xã/phường/thị trấn chủ yếu là các cơ sở nhỏ lẻ, thường xuyên biến động, tồn tại chợ tạm, chợ cóc... gây khó khăn cho việc thanh tra chuyên ngành ATTP và xử lý vi phạm hành chính.
Cán bộ, công chức tại tuyến xã/phường/thị trấn được giao nhiệm vụ thanh tra vẫn phải đảm nhận nhiều việc cùng lúc nên việc tổ chức các cuộc thanh tra chuyên ngành ATTP sẽ khó khăn khi diễn ra thường xuyên.
Cùng với đó, tuy đã được tạp huấn cấp chứng chỉ thanh tra, nhưng thời gian tập huấn còn ngắn, kiến thức và kinh nghiệm còn hạn chế, nên còn sự e ngại.
Việc kiểm tra, kiểm soát nguồn gốc thực phẩm rau, củ quả, thịt tại các chợ cóc, thức ăn đường phố gặp nhiều khó khăn.
Quy trình, thủ tục tiến hành cuộc thanh tra phức tạp, có quá nhiều biểu mẫu buộc phải thực hiện, do vậy các đoàn thanh tra đặc biệt là đoàn thanh tra tuyến phường, xã rất lúng túng khi áp dụng.
Hình thức thanh tra độc lập phù hợp với điều kiện của các cơ sở nhỏ, tuy nhiên việc tiến hành thanh tra độc lập hiện nay chưa phù hợp do việc thanh tra này dễ gây hiểu lầm hoặc có thể bị lợi dụng và người thanh tra có thể bị cơ sở chống đối đe dọa.
Tuyến quận/huyện và phường/xã không cập nhật được các văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành nên việc vận dụng các quy định còn lúng túng.
Thế nhưng, cũng có nhiều thuận lợi, khi các Sở ngành Thành phố đã chủ động, tích cực triển khai bài bản, đã đánh giá đúng thuận lợi, khó khăn và chủ động có biện pháp phù hợp để triển khai đúng và hiệu quả.
Đối với các quận/huyện, xã/phường đã có trách nhiệm và quyết tâm cao triển khai thí điểm, tích cực triển khai các nội dung theo hướng dẫn của ngành chức năng và phù hợp với địa phương.
Tiền thu từ xử phạt vi phạm hành chính về an toàn thực phẩm tại quận/huyện, phường/xã/thị trấn thí điểm được giữ lại 100% để chi cho hoạt động bảo đảm an toàn thực phẩm.
Nguồn Báo đất việt
