*Thể chế nhà nước- Theo thể chế Cộng hòa Tổng thống, chế độ một viện (từ năm 1991).
Hiến pháp thông qua tháng Mười Hai năm 1990. Có 6 tỉnh là những đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương. Tổng thống được bầu trực tiếp, nhiệm kỳ 5 năm (đtlợc quyền tái cử một nhiệm kỳ). Quốc hội có 83 đại biểu được bầu theo phổ thông dầu phiếu, nhiệm kỳ 4 năm.
*Địa lý- Nằm Ở Tây Phi, bên bờ Đại Tây Dương. Vùng tây bắc của Bê- nanh có khối núi A-ta-cô-ra Ma-síp, cao 635 m. Tại vùng đông bắc, các đồng bằng thoải dần về thung lũng Ni-giê. Bình nguyên ở vùng giữa Bê- nanh nghiêng về phía nam và được tiếp nối bởi một bình nguyên màu mỡ và thấp hơn. Phía trước đồng bằng hẹp ven biển là các hồ nước mặn.
Khí hậu.: Miền bắc có khí hậu nhiệt đới, miền nam có khí hậu xích đạo nóng và ẩm.
*Kinh tế- Công nghiệp chiếm 14%, nông nghiệp: 34%, dịch vụ: 52% GDP.
Kinh tế dựa vào nông nghiệp, chiếm trên 70% lực lượng lao động. Sản phẩm lương thực chủ yếu là sắn, khoai lang, ngô. Sản phẩm thương mại chính là dầu cọ. Vào cuối những năm 1980, kinh tế kế hoạch tập trung bị bãi bỏ, nhường chỗ cho kinh tế thị trường. Điện năng sản xuất hàng năm là 6 triệu kWh, tiêu thụ 276 triệu (nhập khẩu 270 triệu kWh/năm).
Xuất khẩu đạt 396 triệu USD, nhập khẩu: 566 triệu USD; nợ nước ngoài 1,6 tỷ USD.
*Văn hóa - xã hội- Số người biết đọc, biết viết chiếm 37% nam: 48,7%, nữ: 25,8%.
Giáo dục theo mô hình của Pháp; năm 1974 dự định cải cách, nhưng không thành công. Từ năm 1990 đã cho mở thêm các trường tư thục và các trường công giáo. Tuy vậy, trẻ em vẫn thất học nhiều, số trẻ em học xong tiểu học chỉ có 10% tiếp tục học lên trung học. Có một trường đại học ở A-bô-mây- Ca-la-vi đào tạo cán bộ y tế và một vài trường đào tạo về quản lý và sư phạm. Công tác chăm lo sức khỏe của nhân dân yếu cầu thiếu thầy thuốc và thiết bị còn quá lạc hậu, các bác sĩ giỏi đều ra nước ngoài làm việc.
Tuổi thọ trung bình đạt 50,18 tuổi, nam: 49,24 và nữ: 51,11 tuổi.
Những danh thắng dành cho du lịch, nghỉ ngơi và giải trí: Khu bảo tồn trò chơi ở Pen-đan, các viện bảo tàng và cung hoàng gia ở A-bô- mây, du lịch bằng thuyền Ở các làng đánh bắt cá Gan-vi-e...
*Lịch sử- Theo một số tài hệu thì người Bồ Đào Nha-đến khai thác Bê nanh (Đa-hô-mây) vào thế kỷ XV. Cuối thế kỷ XVI, nhiều vương quốc đến xâm lược vùng này (nơi những người A-di-a cư trú) như các vương quốc A-la-da, A-di-at-xê và Đa-hô-mây. Vương quốc Đa-hô-mây ra đời vào năm 1625 -Vào thế kỷ XVII, việc mở rộng lãnh thổ và phát triển kinh tế được tiếp tục dưới triều đại của A-ga-di-a và Bếch-bơ-xu. Chế độ quân chủ được thiết lập ở Đa-hô-mây. Cuối thế kỷ XVII Đa-hô-mây xung đột với vương quốc U-ru-ha hùng mạnh ở phía đông Hai nước này đánh nhau ba lần: 1680, 1726-1730 và 1739-1748.
Người Ô-y-ô chiến thắng và sáp nhập lãnh thổ Đa-hô-mây vào lãnh thổ của mình. Những cuộc chiến tranh dó và các cuộc nội chiến khiến cả Ô-y-ô và Đa-hô-mây đều suy yếu. Đa-hô-mây được giải phóng vào thế kỷ XVIII có những tiến bộ mới về chính trị và thương mại dưới triều đại của Ghê-dô (1818-1858) và của Gờ-lê-gờ-lê (1858-1889).
Anh và Pháp đua nhau can thiệp vào đất nước Đa-hô-mây với hy vọng kiểm soát việc giao lưu ở cửa ngõ Ni-giê. Năm 1861, các tu sĩ người Pháp được quyền cư trú tại vùng Ui-đa. Năm 1863, nước Pháp tìm cách đãt quyền bảo hộ của họ Ở Ui-đa. Năm 1890, Pháp đặt quyên bảo hộ của mình tạ Poóc-tô-Nô-vô. Hai năm sau, Pháp tiến công Đa- hô-mây. Chiến sự nên ác liệt. Năm 1894, người Pháp bắt được vua Bê-han-danh và đem đi đày. Pháp nắm được quyền kiểm soát Đa-hô- mây và từ 1910, Đa-hô-mây thành thuộc địa Bê-nanh của Pháp. Người Pháp bắt đầu khai thác trực tiếp các tài nguyên của Bê-nanh, đặc biệt. là các dồn đlền cọ lầu. Các cố đạo ra sức truyền giáo và góp phần vào việc phát triển học thuật ở thuộc địa vào thế kỷ XX. Từ năm 1945, thuộc địa này có nghị sĩ Quốc hội được bầu vào nghị viện Pháp. Năm 1958, Đa-hô-mây trở thành thành viên Khối liên hiệp Pháp. Tháng Tám năm 1960, Đa-hô-mây giành được độc lập. Năm 1967 xảy ra đảo chính; tháng Mười năm 19,72 thiếu tá M. Kê-rê-cu làm đảo chính, Đảng Nhân dân Cách mạng của Kê-rê-cu lên nắm quyền. Năm 1975, Tổng thống Ma-thi-ơ Kê-rê-cu tuyên bố đổi tên là nước Cộng hòa Bê-nanh. Bầu cử được thực hiện từ nàm 1991.
|