|
|
TỔNG QUAN
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Những thông tin cơ bản
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tên nước:
|
Burundi
|
|
Tên tiếng Việt:
|
Cộng hòa Burudi
|
|
Vị trí địa lý:
|
Thuộc Trung Phi, giáp với phía đông của nước Cộng hòa dân chủ Công gô
|
|
Diện tích:
|
27830 (km2)
|
|
Tài nguyên thiên nhiên:
|
Niken, urani, coban, đồng, pentin, đất trồng, thủy năng, vàng, thiếc, vonfram, đá vôi, ôxit hiếm, than bùn, vanadi, cao lanh, tatali
|
|
Dân số
|
8.4 (triệu người)
|
|
Cấu trúc độ tuổi theo dân số:
|
0-14 tuổi: 46.3% 15-64 tuổi: 51.2% Từ 65 tuổi trở lên: 2.6%
|
|
Tỷ lệ tăng dân số:
|
0.03593
|
|
Dân tộc:
|
Hutu (Bantu) 85%, Tutsi (Hamitic) 14%, Twa (Pygmy) 1%, Europeans 3 % South Asians 2%
|
|
Thủ đô:
|
Bujumbura
|
|
Quốc khánh:
|
01/07/1962
|
|
Hệ thống luật pháp:
|
Dựa trên luật dân sự của Đức và Bỉ, luật theo phong tục
|
|
Tỷ lệ tăng trưởng GDP
|
|
|
0.055
|
|
GDP theo đầu người:
|
800 (USD)
|
|
GDP theo cấu trúc ngành:
|
Nông nghiệp: 44.9% Công nghiệp: 20.9% Dịch vụ: 34.1%
|
|
Lực lượng lao động:
|
2.99 (triệu người)
|
|
Lực lượng lao động theo lĩnh vực nghề nghiệp:
|
Nông nghiệp: 93.6% Công nghiệp: 2.3% Dịch vụ: 4.1%
|
|
Tỷ lệ thất nghiệp:
|
N/A
|
|
Tỷ lệ dân số sống dưới mức nghèo:
|
0.68
|
|
Lạm phát:
|
0.07
|
|
Sản phẩm nông nghiệp:
|
Cà phê, bông, chè, ngũ cốc, khoai tây, chuối, thịt bò, sữa, kê, bột sắn, da sống
|
|
Công nghiệp:
|
Chăn mềm, giày dép, xà phòng, lắp ráp, xây dựng, chế biến thực phẩm
|
|
Xuất khẩu:
|
74.17 triệu (USD)
|
|
Mặt hàng xuất khẩu:
|
Cà phê, chè, đường, bông, sắn
|
|
Đối tác xuất khẩu:
|
Thụy Sĩ, Anh, Pakistan, Ruwanda, Ai cập
|
|
Nhập khẩu:
|
3.402 tỉ (USD)
|
|
Mặt hàng nhập khẩu:
|
Vốn, sản phẩm từ dầu lửa, thực phẩm
|
|
Đối tác nhập khẩu:
|
Ả rập xê út, Kenya, Nhật, Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc
|
|
|
|
|
|
|
|
Tổng quan
|
|
|
|
|
|
|
|
Thể chế - nhà nước - Thể thể chế Cộng hòa Tổng thống, chế độ một viện (từ năm 1966).
Hiến pháp hiện hành được ban hành từ năm 2001; có 15 tỉnh là 15 đơn vị hành chính. Có hai đảng chính là đảng Liên minh vì sự tiến bộ quốc gia (UPRONA) và đảng Mặt trận Dân chủ Bu-run-đi (PRO-EBU). Đảo chính quân sự diễn ra ngày 27 tháng Bảy năm 1996. Phái quân sự lên Hội đồng bộ trưởng. Hội đồng bộ trưởng là một tổ chức dân sự. Theo Hiến pháp quá độ 1998, Quốc hội gồm 81 thành viên được bầu với nhiệm kỳ 5 năm.
*Địa lý - Thuộc Trung Phi. Bu-run-đi là một cao nguyên cao dần từ hồ Tan-ga-ni-i-ka về phía đông. Nơi cao nhất là đỉnh He-ha cao 2.685 m.
Khí hậu - Thuộc vùng khí hậu xích đạo. Vùng thấp nóng và ẩm. Vùng núi có khí hậu mát mẻ hơn.
* Kinh tế- Công nghiệp chiếm 17%, nông nghiệp: 46% và dịch vụ: 37% GDP.
Trên 92% lao động làm nông nghiệp trồng các loại cây lương thực và cây xuất khẩu (như cà phê). Xuất khẩu 56 triệu USI), nhập khẩu 108 triệu USD, nợ nước ngoài 1,3 tỷ USD; Sản xuất điện năng 127 triệu kWh, tiêu thụ 153 triệu kWh.
*Văn hóa - xã hội- Số người biết đọc, biết viết đạt 35,3% nam: 49,3%, tỉ: 22,5%.
Trẻ em từ 7-12 tuổi được học miễn phí, có một trường đại học ở thủ đô. .
Tuổi thọ bình quân đạt 46,18 tuổi, nam: 45,23, nữ: 17,16 tuổi.
Những danh thắng dành cho du lịch, nghỉ ngơi và giải trí. Có nhiều hồ tự nhiên đẹp, nhiều suối nước nóng, thu hút khách đến chữa bệnh như hồ Tan-ga-ni-ka, Ru-vê-rô; suối nước nóng nổi tiếng Hi-lam-ba...
*Lịch sử - Theo truyền thuyết, vào thế kỷ XVIII, Nơ-ta Rut-xaxi dựng nên vương quổc Bu-run-đi. ông có quân đội hùng mạnh nên đã dẹp tan mọi cuộc nổi dậy. ông cũng tiến hành các cuộc chiến tranh chống lại vương quốc Ru-an-đa. Dưới triều đại của Nơ-ta Rut-xa-ti, đất nước Bu- run-đi được hợp thành bởi hai tộc người Hu-tu và Tút-xi. Thực dân Bỉ sau này đã lợi dụng sư phân biệt sắc tộc đó để áp đặt ách cai trị. Năm 1858 các nhà thám hiểm Bước-tơn và Xpếch-cơ đã đặt chân lên đất này, và đầu thế kỷ XX, người Đức thống trị Bu-run-di. Do thất bại trong Đại chiến thế giới lần thứ I nên Bu-run-đi đã rơi vào tay người Bỉ. Bỉ tranh giành với Đức vùng Bu-run-đi năm 1916 vả dựa vào các thủ lĩnh Tút- xi để củng cố quyền lực cai trị. Năm 1923 Bỉ đặt chế độ ủy trị sau khi thắng Đức. Ngời Hu-tu bị loại khỏi mọi quyền lực. Qua các cuộc đấu tranh, năm 19G2, Bu-run-đi mới giành được độc lập. Nền cộng hòa thành lập năm 1966 sau một cuộc đảo chính. là một quốc gia Trung Phi, từ khi tuyên bố độc lập đến nay, Bu-run-đi luôn luôn ở trong tình trạng nghèo đói, kém phát triển và mất ổn định chính trị. Mâu thuẫn sắc tộc giữa người Tút-xi (chiếm 15% dân số, nhưng lại nắm toàn bộ quyền hành cai quản đất nước; còn người Hu-tu chiếm 84% dân số lại bị tớc hết quyền hành). Thế là xung đột nổ ra năm 1972 và bất ổn suốt thời gian sau đó. Năm 1992, Hiến pháp ban hành và năm 1993 đã tổ chức tổng tuyển cử. Nhưng cũng năm đó, một cuộc đảo chính đẫm máu đã mở đầu cho cuộc nội chiến mới. Suốt từ năm 1993 đến nay nội chiến kéo dài, hơn 200.000 người đã bỏ mạng. Cuộc nội chiến có khả năng lan sang các nước Trung Phi. Hội nghị cấp cao vùng Hồ Lớn (châu Phi) với sự tham gia của U-gan-đa, Kê-m-a, Nam Phi, Ê-tô-pi-a và Ru-an-đa đã chọn cựu Tổng thống Nam Phi N. Man- đen-la là người trung gian hòa giải. Ngày 28 tháng Tám năm 2000 tại A-ru-sa (Tan-da-ni-a) 13 trong số 19 các bên tham gia xung đột đã lý Hiệp định hòa bình hòa giải trước sự chứng kiến của Liên hợp quốc, Tổng thống Mỹ B. Clin-tơn và Tổ chưc Thống nhất châu Phi. Hiệp định bao gồm nghị định thư nhằm lập lại hòa bình và hòa giải dân tộc ở Bu-run-đi, chia sẻ quyền lực hai bộ tộc Tút-xi và Iu-tu. .
Chính phủ hiện nay của Bu-run-đi sẽ tồn tại từ 33 đến 35 tháng dể cải tổ Chính phủ. Năm 2001, bản Hiến pháp mới được thông qua. Tuy nhiên, tình hình Bu-run-đi vẫn chưa thực sự ổn định
|
|
|
