|
|
|
Tên nước:
|
Italy
|
|
Tên tiếng Việt:
|
Cộng hòa Italia
|
|
Vị trí địa lý:
|
Nằm ở Nam Âu, 1 bán đảo kéo dài đến giữa biển Địa Trung Hải, phía Đông Bắc của Tuynizi
|
|
Diện tích:
|
301230 (km2)
|
|
Tài nguyên thiên nhiên:
|
Kẽm, thuỷ ngân, than đá, kali cacbonat, cẩm thạch, barit, amiăng, đá bọt, hoàng thạch, fenspat, pirit, khí tự nhiên, dự trữ dầu thô, cá, đất trồng trọt
|
|
Dân số
|
58.1 (triệu người)
|
|
Cấu trúc độ tuổi theo dân số:
|
0-14 tuổi:13.8% 15-64 tuổi 66.4% 65 tuổi trở lên:19.9%
|
|
Tỷ lệ tăng dân số:
|
0.0001
|
|
Dân tộc:
|
Người Italia
|
|
Thủ đô:
|
Rome
|
|
Quốc khánh:
|
02/06/1946
|
|
Hệ thống luật pháp:
|
Dựa theo chế độ luật pháp dân sự
|
|
Tỷ lệ tăng trưởng GDP
|
|
0.019
|
|
GDP theo đầu người:
|
31000 (USD)
|
|
GDP theo cấu trúc ngành:
|
Nông nghiệp: 1.9% Công nghiệp: 28.8% Dịch vụ: 69.3%
|
|
Lực lượng lao động:
|
24.86 (triệu người)
|
|
Lực lượng lao động theo lĩnh vực nghề nghiệp:
|
Nông nghiệp:5% Công nghiệp: 32% Dịch vụ: 63% Khác
|
|
Tỷ lệ thất nghiệp:
|
0.067
|
|
Tỷ lệ dân số sống dưới mức nghèo:
|
N/A
|
|
Lạm phát:
|
0.017
|
|
Sản phẩm nông nghiệp:
|
Hoa quả, rau xanh, lê, khoai tây, đường, đậu nành, sản phẩm bơ sữa, cá, thóc lúa, oliu
|
|
Công nghiệp:
|
Du lịch, máy móc, sắt và thép, hoá chất , dệt may, dây chuyền mô tô, quần áo, giầy dép, đồ gốm ,chế biến thực phẩm
|
|
Xuất khẩu:
|
474.8tỷ (USD)
|
|
Mặt hàng xuất khẩu:
|
Sản phẩm kỹ thuật, dệt may và quần áo, máy móc sản xuất, dây chuyền mô tô, thiết bị vận tải, hoá chất, thực phẩm, đồ uống, thuốc lá sợi, sản phẩm từ chất khoáng, kim loại phi kim
|
|
Đối tác xuất khẩu:
|
Đức, Pháp, Anh, Mỹ, Tây Ban Nha
|
|
Nhập khẩu:
|
483.6 tỷ (USD)
|
|
Mặt hàng nhập khẩu:
|
Thiết bị kỹ thuật ,hoá chất, thiết bị vận tải, sản phẩm năng lượng ,dệt may và quần áo, thực phẩm, đồ uống và thuốc lá sợi, sản phẩm từ chất khoáng và kim loại phi kim
|
|
Đối tác nhập khẩu:
|
Đức, Trung Quốc, Pháp, Hà Lan, Bỉ, Tây Ban Nha
|
|
|
|
* Thể chế nhà nước - Theo thể chế Cộng hòa Nghị viện, chế độ lưỡng viện (từ năm 1946).
Hiến pháp hiện hành được ban hành ngày 1 tháng Giêng năm 1948.
Có 20 vùng hành chính.
Thượng nghị viện và Hạ nghị viện, nhiệm kỳ 5 năm, được bầu bằng hệ thống đại diện tỷ lệ. Thượng viện gồm: 315 thành viên đại diện cho các khu vực và do các cử tri từ 25 tuổi trở lên bầu, cộng thêm hai cựu Tổng thống và 5 Thượng nghị sĩ suốt đời do Tổng thống lựa chọn. Hạ viện gồm: 360 thành viên được các cử tri từ 18 tuổi trở lên bầu. Tổng thống với quyền lực bị hạn chế có nhiệm kỳ 7 năm do 65 đại biểu của các khu vực và nghị viện bầu. Tổng thống bổ nhiệm Thủ tướng và được Quốc hội thông qua. Thủ tướng lãnh đạo Nội các. Nội các chịu trách nhiệm trước Nghị viện. 20 khu vực của I-ta-li-a có chính phủ riêng.
* Địa lý - Thuộc Tây Âu. Dãy An-pơ là biên giới tự nhiên giữa I-ta-li-a và các nước láng giềng phía tây và phía bắc. Đỉnh núi cao nhất ở I-ta-li-a cao 4.760m, chỉ thấp hơn đỉnh Mông Blăng (4807m) nằm ở biên giới giữa I-ta-li-a và Pháp. Giữa vùng núi cao và vùng đồi thấp là một chuỗi hồ, gồm các hồ Ma-giô-rê, Lu-ga-nô và Cô-mô. Thung lũng Pô màu mỡ ở phía bắc I-ta-li-a năm ở vùng đồi phía bắc, dãy An-pơ ở phía tây và biển A-đri-a-tích ở phía đông. Nối liền dãy núi cao giáp biển và dãy A-pe-nin là một sống núi hẹp của dãy núi An-pơ Li-gu-ri-a. Các dãy núi này tạo thành một xương sống núi chạy suốt chiều dài bán đảo I-ta-li-a. Các vùng đất thấp và tương đối hẹp nằm rải rác ben biển, bao gồm lưu vực sông A-rơ-nô ở Tu-xcan, lưu vực sông Ti-bơ xung quanh Rô-ma, các vùng đất thấp Cam-pa-ni-a xung quanh Na-pô-li, các đồng bằng ven vịnh Ta-ran-tô và các đồng bằng ở vùng pu-gli-a. Phần lớn diện tích các đảo Sác-đi-ni-a (24.090km2) và (Si-si-ly 25.709km2) là núi. Hầu như toàn bộ lãnh thổ của I-ta-li-a chịu động đất. Cả nước có 4 núi lửa còn hoạt động, trong đó có núi lửa Ét-na (3323m) ở Si-si-ly và Vê-su-vi-út (1220m) gần Na-pô-li.
Các sông chính: Sông Pô, 652km; Ti-bơ, 405km.
Khí hậu: I-ta-li-a có khí hậu Địa Trung Hải. Mùa hạ ấm và khô. Mùa đông ôn hòa. Các đảo Si-si-ly và Sác-đi-ni-a ấm và khô hơn so với vùng lục địa. Dãy An-pơ và thung lũng Pô có mùa đông lạnh và ẩm hơn.
* Kinh tế - Công nghiệp chiếm 31,6%, nông nghiệp: 2,6% và dịch vụ: 65,8% GDP.
Trung tâm công nghiệp chủ yếu của I-ta-li-a là miền Bắc. Ngược lại, miền Nam chủ yếu làm nông nghiệp, sản xuất nho, đường, củ cải, lúa mì, ngô, khoai tây và đậu tương. Phần lớn các nông trại ở miền Nam là các nông trại nhỏ. Nhiều trang chủ ở miền Nam không ủng hộ các thay đổi nên thu nhập của miền Nam về cơ bản thấp hơn miền Bắc. Nông nghiệp miền bắc được cơ khí hóa cao hơn so với miền Nam và cũng sản xuất các sản phẩm chính là lúa mì. ngô, gạo, nho, hoa quả và thức ăn cho gia súc. Công cuộc công nghiệp hóa ở miền Nam đang được khuyến khích. Các ngành công nghiệp miền Bắc phát triển mạnh gồm các ngành điện (sản xuất điện năng cả nước đạt 243,027 tỷ kWh, tiêu thụ 266,705 tỷ kWh, phải nhập điện) và điện tử, xe hơi, xe đạp, dệt, may mặc, đồ da, xi măng, kính, đồ sứ, gốm. Miền Bắc cũng là khu vực tài chính và ngân hàng quan trọng Mi-lan là thủ đô thương mại của I-ta-li-a. Ngoài đá, đặc biệt là đá cẩm thạch, và nguồn thủy điện của các con sông trên dãy An-pơ, I-ta-li-a nghèo tài nguyên. Du lịch và tiền do những người I-ta-li-a lao động ở nước ngoài gửi về là các nguồn thu ngoại tệ quan trọng.
Thời gian gần đây, kinh tế được cải thiện, lạm phát còn 1,7%, thâm hút ngân sách là 2,6%, xuất khẩu 243 tỷ USD, nhập khẩu 206 tỷ USD; nợ nước ngoài: 45 tỷ USD; tuy tăng trưởng vẫn chỉ đạt 1,3%.
* Văn hóa - xã hội - Số người biết đọc, biết viết đạt 98% dân số.
Giáo dục bắt buộc và miễn phí 8 năm (5 năm tiểu học và 3 năm trung học cơ sở). Sau đó phải thi vào trung học (học 5 năm). Sau đó học sinh có thể thi vào đại học hoặc là học nghề. I-ta-li-a có 50 trường đại học, mỗi khó kéo dài 5 năm. Các trường đại học Bô-lô-nha (Bologna), Giê-noa (Genoa), Na-pô-li (Naples)… là những trường đại học lâu đời nhất thế giới.
I-ta-li-a là một nước có nền hội họa, kiến trúc từ thời kỳ cổ đại, trung cổ và phục hưng khá phát triển, đứng vào bậc nhất nhì thế giới. Thời kỳ Phục Hưng, I-ta-li-a trở thành trung tâm nghệ thuật của Tây-Âu. Nhiều danh họa nổi tiếng như: Lê-ô-na đờ Vanh-xi (1452-1519); Ra-pha-en (1483-1520).
Việc chăm sóc sức khỏe và miễn phí, y tế tư nhân được phép hoạt động.
Những danh thắng dành cho du lịch, nghỉ ngơi và giải trí: quảng trường Pa-ma, sân đấu, tượng đài thưòi đế chế La Mã ở Rô-ma, nhà thờ Thánh Pi-e, tháp nghiêng Pi-sa, các thành phố Phơ-lo-ren-xơ, Vơ-ni-dơ, Mi-lan, Na-pô-li.
|
|
