|
Tên nước:
|
Morocco
|
Tên tiếng Việt:
|
Vương quốc Maroc
|
Vị trí địa lý:
|
Nằm ở Bắc Phi, tiếp giáp biển Bắc Đại Tây Dương, và biển Địa Trung Hải, nằm giữa Angieri và Tây Sahara
|
Diện tích:
|
446550 (km2)
|
Tài nguyên thiên nhiên:
|
phốt phat, mỏ sắt, mangan, kẽm, chì, muối
|
Dân số
|
33.8 (triệu người)
|
Cấu trúc độ tuổi theo dân số:
|
0-14 tuổi:31% 15-64 tuổi 63.9% 65 tuổi trở lên: 5.1%
|
Tỷ lệ tăng dân số:
|
0.01528
|
Dân tộc:
|
Người Arab-Berber, dân tộc khác, Jewish
|
Thủ đô:
|
Rabat
|
Quốc khánh:
|
30/07/1999
|
Hệ thống luật pháp:
|
Luật hồi giáo và hệ thống luật pháp của Pháp và Tây Ban Nha
|
Tỷ lệ tăng trưởng GDP
|
0.021
|
GDP theo đầu người:
|
3800 (USD)
|
GDP theo cấu trúc ngành:
|
Nông nghiệp:15% Công nghiệp: 38.2% Dịch vụ: 46.8%
|
Lực lượng lao động:
|
11.35 (triệu người)
|
Lực lượng lao động theo lĩnh vực nghề nghiệp:
|
Nông nghiệp:40% Công nghiệp: 15% Dịch vụ: 45%
|
Tỷ lệ thất nghiệp:
|
0.15
|
Tỷ lệ dân số sống dưới mức nghèo:
|
0.15
|
Lạm phát:
|
0.021
|
Sản phẩm nông nghiệp:
|
Lúa mỳ, lúa mạch, rau xanh, rượu, ô liu, thú nuôi, cam ,quýt
|
Công nghiệp:
|
Phôtphat, chế biến thực phẩm, dệt may, xây dựng, du lịch, đồ da thuộc
|
Xuất khẩu:
|
12.73 tỷ (USD)
|
Mặt hàng xuất khẩu:
|
Quần áo và dệt may,hoá chất hữu cơ, nhiên liệu , sản phẩm dầu, hoa quả, rau xanh, cá
|
Đối tác xuất khẩu:
|
Tây Ban Nha, Italia, Anh ,Pháp, Ấn Độ
|
Nhập khẩu:
|
22.15 tỷ (USD)
|
Mặt hàng nhập khẩu:
|
Dầu, dệt may, thiết bị viễn thông, lúa mỳ, ga và điện, chất liệu tổng hợp
|
Đối tác nhập khẩu:
|
Pháp, Tây Ban Nha, Ả Rập sauđi , Trung Quốc, Italia, Đức
|
|
|
|
*Thể chế - nhà nước - Theo thể chế quân chủ nhị nguyên, lưỡng viện (từ năm 1972).
Hiến pháp đầu tiên được ban hành ngày 10 tháng Ba năm 1972 xem xét lại năm 1992 vả sửa đổi năm 1996.
Có 37 tỉnh và 3 đặc khu hành chính.
Đứng đầu nhà nước là Vua. Hạ nghị viện có 325 thành viên được bầu bằng tuyển cử phổ thông đầu phiếu, nhiệm kỳ 6 năm. Thượng nghị viện gồm 270 thành viên được bầu gián tiếp, nhiệm kỳ 9 năm. Vua chỉ định Thủ tướng và các thành viên của Nội các. Vua có thực quyền. Có các đảng chính trị tham gia chính quyền là: liên minh hợp hiến, Phong trào bình dân và đảng Quốc gia, Dân chủ. Các đảng đối lập: đảng Độc lập (ISTIGLAL), Tổ chức hoạt động Dân chủ (OPAD) và đảng Tiến bộ và Xã hội chủ nghĩa.
* Địa lý - Thuộc Tây-Bắc Phi. Trên 1/3 lãnh thổ Ma-rốc là núi. Các miền đất cao chủ yếu là các dãy núi Đại, Trung và An-ti át-lát Ở miền tây, miền bắc với ngọn núi cao nhất là Gie-ben Tu-bơ-kan (4. 165 m) và một cao nguyên ở miền đông. Phần lớn lãnh thổ (bao gồm cả miền Tây Xa- ha-ra đang bị tranh chấp là sa mạc.
Khí hậu: Miền bắc cớ khí hậu Địa Trung Hải. Mùa hè nóng và khô. Mùa đông ấm và ẩm ướt. Miền nam và phần lớn vùng nội địa có khí hậu sa mạc khô cằn và khí hậu nhiệt đới.
*Kinh tế - Công nghiệp chiếm 33%, nông nghiệp; 14% và dịch vụ: 53% GDP.
Trên 1/3 lực lượng lao động làm nông nghiệp, chủ yếu sản xuất cam, quít nho (chế biến rượu vang) và rau để xuất khẩu lúa mì và lúa mạch được sản xuất để tiêu thụ trong nước. Ma-rốc đứng đầu thế giới về xuất khẩu phốt phát. Các tài nguyên khác gồm có quặng sắt, chì và kẽm. Tù khi được độc lập, nhiều ngành công nghiệp quan trọng đã thuộc quyền sở hữu của nhà nước. Sản xuất điện năng đạt 11,5 tỷ kWh, tiêu thụ: 1.2,5 tỷ kWh. Ngành du lịch phát triển.
Tăng trưởng kinh tế hàng năm 1995 là 5,1%; năm 1996 là 11%; : Xuất khẩu năm 1999 đạt 7 tỷ USD, nhập khẩu 10 tỷ USD; nợ nước ngoài 19,3 tỷ USD.
* Văn hóa - xã hội - số người biết đọc, biết viết đạt 40%; nam: 60%, nữ 30%
Giáo dục tiểu học và trung học tổ chức theo mô hình của Pháp. Giáo dục tiểu học thường tập trung vào giáo dục tôn giáo và lòng yêu nước.
Mỗi tỉnh có một bệnh viện và một số phòng khám, những vẫn cha đáp ứng được nhu cầu chữa bệnh của cộng đồng, nhất là ở nông thôn thiếu thiết bị, thầy thuốc và thuốc men.
Tuổi thọ trung bình đạt 68,87 tuổi; nam: 66,85, nữ 70,99 tuổi.
Những danh thắng dành cho du lịch, nghỉ ngơi và giải trí: tại các thành phố Ra-bát, Ca-sa-blan-ca có nhiều di tích nổi tiếng, cung điện của vương quốc Ở Tan-giê-rơ, quảng trường Đe-ma En Phơ-na, núi át-tác-xcơ :
Lịch sử - Khu vực Ma-rốc trở thành một tỉnh của La Mã vào năm 46 sau Công nguyên. Vào thế kỷ VII, đạo Hồi du nhập vào Ma-rốc. Trong thế kỷ thứ Xi và XII, đế quốc An-mô-ra-vít (Béc-be), gồm cả Tây Ban Nha theo Hồi giáo, đóng đô Ở Mác-ra-kếeh. Chính quyền cai trị Ma-rốc là triều đại An-mô-ha từng cai quản Đế quốc Bắc Phi, tù năm 1 147 đến năm 1269. Triều đại Sa-ri-phi-an, hậu đuệ của nhà tiên tri Mu-ha-mét. Lên cầm quyền trong các thế kỷ XVI và XVII và vẫn còn giữ ngôi vua.
Suốt thế kỷ XIX, Tây Ban Nha kiểm soát nhiều khu vực ven biển của Ma-rốc mà Tây Ban Nha từ lâu đã nhòm ngó: Trong các cuộc khủng hoảng Ma-rốc (1905-1906 và 1911), Đức tranh giành các quyền lợi của Pháp Ở Ma-rốc. Theo hiệp ước Phéc năm 1911, Ma-rốc chia làm ba vùng: vùng thuộc Pháp; vùng thuộc Tây Ban Nha; vùng "quốc tế" Tan-giê. Pháp và Tây Ban Nha đã ký hiệp ước Ma-đrít năm 1912, Pháp thiết lập chế độ bảo hộ Ở Ma-rốc, tuy nhiên Tây Ban Nha vẫn duy trì nhũng vùng đất nhỏ nằm lọt bên trong lãnh thổ. Năm 1921, cuộc nổi loạn của bộ tộc Ríp thuộc vùng Tây Ban Nha kiểm soát đã khơi dậy tinh thần dân tộc tại Ma-rốc, những đến 1956, Ma-rốc mới giành được độc lập Vua Hát-san II (lên ngôi năm 1961) đã vượt qua được các thách thức của cảnh tả bằng sự cai trị cứng rắn và chủ nghĩa dân tộc mãnh liệt trong cuộc tiến quân xanh , năm 1975, của nông dân không vũ trang đến miền Sa-ha-ra, lúc đó còn thuộc Tây Ban Nha (Tây Xa-ha-ra). Ma-rốc vẫn chiếm giữ Tây Xa-ha-ra, bất chấp áp lực quốc tế và các hoạt động' của du kích Pô-li-sa-ri-ô, đợc An-giê-ri ủng hộ, đấu tranh chữ nền độc lập của Tây Xa-ha-ra. Năm 1991, một cuộc đình chiến đã đợc thỏa thuận , và một cuộc trưng cầu dân ý do Liên hợp quốc chủ trì định tổ chức trong năm 1992, nhưng không thành. Vua hát-san mất năm 1999, con trai ông ta là Si-đi Mô-ls-mét đã lên ngôi.
|
|