Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam cho thấy dấu hiệu hồi phục sau 2 tháng giảm liên tiếp về kim ngạch xuất khẩu từ 10,7-30,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Tổng cục hải quan, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong nửa đầu năm 2013 đạt 2,89 tỉ USD, tăng nhẹ 0,3% so với cùng kỳ năm ngoái, dẫn đầu là kim ngạch xuất khẩu tôm đạt 1,1 tỉ USD, có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất trong cơ cấu giá trị thủy sản, đạt 8,6%, Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết.
Xuất khẩu tôm trắng tăng 71,5%
Trong 6 tháng đầu năm 2013, chỉ trong tháng 2 với kim ngạch xuất khẩu tôm giảm 32,8% so với cùng tháng năm 2012. Trong 3 tháng của quý II/2013, kim ngạch xuất khẩu tôm tăng 9%; 22,9% và 18,5% so với cùng tháng của quý II/2012, với kim ngạch xuất khẩu trung bình đạt khoảng 230 triệu USD mỗi tháng. Trong nửa đầu năm 2013, kim ngạch xuất khẩu tôm chiếm 38% trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2012.
Hiện nay, ở hầu hết các thị trường lớn, khối lượng nhập khẩu tôm tăng nhưng giá cũng tăng liên tục. Một trong những nguyên nhân chính do thiếu nguồn cung từ Thái Lan – nước sản xuất lớn nhất trên thế giới – đã đẩy giá tôm toàn cầu liên tục tăng. Trong 2 quý đầu năm 2013, hội chứng tử vong sớm và thời tiết bất lợi đã giảm sản xuất tôm trong nước.
Suy thoái kinh tế mà tôm thẻ chân trắng trở thành “bán hết” trong quý I/2013. Với giá cả hợp lý và nhu cầu tăng mạnh trong năm nay, nhiều quốc gia như Trung Quốc, Thái Lan, Ecuador, Việt Nam, Ấn Độ, Indonesia… đã đẩy mạnh sản xuất và xuất khẩu tôm chân trắng. Cụ thể, Ấn Độ, kim ngạch xuất khẩu tôm thẻ chân trắng trong năm tài chính 2012/13 đã tăng gấp đôi. Hiện tại, tỉ lệ xuất khẩu tôm thẻ chân trắng trong cơ cấu xuất khẩu tôm của Việt Nam chiếm gần 41,3%; 50,8% tôm và tôm các loại là 7,9%. Trong 6 tháng đầu năm 2013, kim ngạch xuất khẩu tôm thẻ chân trắng cũng giảm 19,5% trong tháng 2/2013, những tháng còn lại sẽ tăng từ 5,8-71,5% so với cùng tháng năm ngoái.
Xuất khẩu cá tăng chậm
Mặc dù tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu cá tra, ba sa trong 4 tháng từ 1,8-40,7% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng tính chung 6 tháng đầu năm 2013, kim ngạch xuất khẩu giảm nhẹ 0,5%, đạt 849.5 triệu USD. Theo các doanh nghiệp thủy sản, con số tăng trưởng không cho thấy tình hình thực tế cá tra, ba sa thời gian này là tốt hơn.
Điều đáng chú ý nhất của bức tranh cá tra, ba sa trong 6 tháng đầu năm 2013 là sự gia tăng 3 thị trường lớn là ASEAN, Mexico và Brazil. Ba thị trường này đã bù đắp sự suy giảm nhẹ kim ngạch xuất khẩu từ 2 thị trường nhập khẩu cá lớn nhất là Mỹ và EU, cụ thể là: xuất khẩu sang ASEAN trong 6 tháng đầu năm 2013 tăng từ 8,5 – 82,2%, xuất khẩu sang Brazil tăng 2 con số, trong đó có 2 tháng 5 và 6 tăng hơn 110% so với cùng tháng năm ngoái, xuất khẩu sang Mexico có tháng tương đối tích cực.
Từ ngày 5/5/2013, EU đã thay thế Mỹ trở thành thị trường nhập khẩu cá tra, ba sa lớn nhất của Việt Nam, mặc dù “gánh nặng” thuế chống bán phá giá bởi nhập khẩu cá vào EU ngày càng giảm từ 5,3 – 39% so với cùng kỳ năm ngoái, và kết thúc tháng 6/2013, xuất khẩu cá vào Mỹ tăng 12,8%.
Trong 6 tháng đầu năm 2013, xuất khẩu cá vào EU – thị trường nhập khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam trong năm 2012, chiếm 23% trong tổng xuất khẩu cá của nước ta – tăng 14%.
Xuất khẩu thủy sản bất ngờ giảm.
Trong năm 2012, nếu không có tăng trưởng trong kim ngạch xuất khẩu mặt hàng hải sản – đặc biệt là cá ngừ và các loại cá biển, chắc chắn kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sẽ đạt thấp hơn.
Nhìn chung, trong 6 tháng đầu năm 2013, kim ngạch xuất khẩu cá giảm 4,2%; mực bạch tuộc giảm 22,8%; động vật thân mềm giảm gần 2%; cua giảm 21,2%; sản phẩm duy nhất cá ngừ tăng nhẹ 2,7%. Tuy nhiên, trong 2 tháng 5 và 6/2013, xuất khẩu cá ngừ giảm 12,5% và 26,9% so với cùng tháng năm ngoái do xuất khẩu sang Mỹ và Nhật Bản có vấn đề.
Trong những tháng gần đây, do sự mất giá của đồng yên và chính phủ Nhật Bản đã đưa ra nhiều chính sách thắt chặt kiểm soát an toàn thực phẩm đối với xuất khẩu thủy sản và cá ngừ nói riêng sang thị trường này khó khăn hơn.
