Theo báo cáo của Hội đồng các Nhà xuất khẩu Thổ Nhĩ Kỳ (TIM), kim ngạch xuất khẩu của nước này đã tăng nhẹ trong tháng 2 so với cùng kỳ năm trước sau 14 tháng liên tiếp giảm. Trong bối cảnh những rủi ro về địa chính trị tại Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục leo thang, tình hình an ninh trong nước vẫn gặp nhiều bất ổn, căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga vẫn hiện hữu, sự sụt giảm giá dầu cũng ảnh hưởng tới sức mua của nhiều quốc gia trên thế giới, xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian qua đã chịu nhiều thiệt hại.
Mặc dù trong tháng 2/2016, xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ đạt 10,8 tỷ USD, tăng 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái, song xuất khẩu của cả hai tháng đầu năm chỉ đạt 20,4 tỷ USD, giảm 16,9% so với cùng kỳ năm 2015. Theo báo cáo trên của TIM, những ảnh hưởng tiêu cực của việc chênh lệch tỷ giá giữa đồng Euro và USD đã làm thiệt hại khoảng 128 triệu USD đối với xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng 1/2016. Tổng kim ngạch xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ trong 12 tháng gần đây nhất đạt 139,7 tỷ USD, giảm 10,8% so với cùng kỳ năm ngoái.
Ngành hàng xuất khẩu chiếm kim ngạch lớn nhất của quốc gia này là công nghiệp ô tô đạt khoảng 2 tỷ USD trong tháng 2/1016, tiếp đến là lĩnh vực quần áo may sẵn với 1,42 tỷ USD và lĩnh vực sản phẩm và nguyên phụ liệu hóa chất chiếm 1,14 tỷ USD.
Đức, Ý, Pháp, Anh và I-rắc là những thị trường xuất khẩu lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng Hai. Trong tháng 1/2016, xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ sang Ý tăng 15,7%, sang Đức tăng 13,1%, sang Pháp tăng 12% và sang I-rắc giảm 5,8% so với cùng kỳ năm 2015.
Trong số 30 thị trường xuất khẩu hàng đầu của Thổ Nhĩ Kỳ, các thị trường có mức tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu mạnh nhất là Ukraine tăng 47%, tiếp đến là Ai Cập tăng 46,7% và Hy Lạp với 40%.
Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu chính giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ
Kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ trong những năm gần đây đã có những bước phát triển đáng ghi nhận. Nổi bật trong tương quan thương mại hai nước là Việt Nam liên tục xuất siêu sang Thổ Nhĩ Kỳ với mức tăng trung bình từ 20- 30%. Một trong những nguyên nhân đến từ việc Việt Nam có lợi thế cạnh tranh tốt hơn về chi phí sản xuất, giá nhân công và nguồn nhiên liệu.
Cụ thể, kim ngạch thương mại Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ từ 1 tỷ USD năm 2012 đã tăng lên 1,5 tỷ USD năm 2015. Trong đó, Việt Nam có kim ngạch xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ 1,4 tỷ USD, còn nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ khoảng 100 triệu USD. Về đầu tư hiện có 13 dự án của doanh nghiệp (DN) Thổ đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn 730 triệu USD.
Hai nước cũng đã ký kết Hiệp định Tránh đánh thuế hai lần vào năm 2015 và tiếp tục đàm phán để có thể sớm ký các Hiệp định khác, trong đó có Hiệp định Hàng không, Hiệp định hợp tác hải quan, Hiệp định Hàng hải… và một số Biên bản ghi nhớ (MOU), góp phần hoàn thiện khung pháp lý tạo điều kiện thuận lợi cho các DN hoạt động.
Các doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ hiện rất quan tâm đến thị trường Việt Nam và mong tìm các cơ hội kinh doanh, hợp tác đầu tư cũng như phát triển các mối quan hệ liên kết từ cộng đồng DN hai nước.
Hiện nay, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu sang Thổ Nhĩ Kỳ các mặt hàng như điện thoại và linh kiện điện thoại, máy vi tính; vải, sợi; cao su... Ngược lại, Việt Nam nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ một số mặt hàng gồm máy móc, thiết bị; nhựa; hóa chất; dược phẩm; sữa và sản phẩm từ sữa.
Bên cạnh thương mại hàng hóa thông thường, các doanh nghiệp hai nước cần tăng cường tiếp xúc, chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ, hợp tác phát triển nguồn cung ứng nguyên liệu bền vững, tiến tới có thể chia sẻ các hợp đồng sản xuất, gia công sản phẩm đặc biệt là trong các ngành mà cả Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đều có thế mạnh như sản xuất các loại máy móc, thiết bị, phụ tùng, nguyên phụ liệu ngành, dệt may, giày da, hóa chất, chất dẻo tổng hợp...
Với nền tảng quan hệ chính trị, ngoại giao ngày càng được củng cố vững chắc, khung pháp lý cho các hoạt động hợp tác đang được tích cực hoàn thiện nhằm tạo thuận lợi cho việc phát triển quan hệ kinh tế, thương mại Việt Nam- Thổ Nhĩ Kỳ, năm 2016 mục tiêu kim ngạch trao đổi thương mại song phương giữa hai nước dự kiến đạt 3 tỉ USD.